Εισαγωγή στη διακοπή καπνίσματος
Το σταμάτημα του καπνίσματος είναι πολύ εύκολο να το πει κανείς παρά να το κάνει. Μόνο η ολοκληρωτική διακοπή του καπνίσματος μπορεί να καθαρίσει οριστικά τον οργανισμό από τη νικοτίνη και τις βλαβερές της συνέπειες. Οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάστηκαν αρκετές προσπάθειες για να σταματήσουν το κάπνισμα. Το σημαντικότερο είναι η αποφασιστικότητα του καπνιστή και η βοήθεια από το περιβάλλον του. Η νικοτίνη είναι μία από τις πιο εθιστικές ουσίες στον κόσμο και η χρήση της είναι νόμιμη. Κάθε έτος εκατομμύρια άνθρωποι εθίζονται στη νικοτίνη και αρκετά εκατομμύρια παλεύουν με τον εθισμό σε αυτήν.
Η νικοτίνη εισπνέεται από τον καπνό του τσιγάρου και κατευθύνεται στα πνευμόνια και κατόπιν προωθείται στην κυκλοφορία του αίματος. Καθώς η νικοτίνη είναι τοξική ουσία και ο οργανισμός το γνωρίζει αυτό, την επεξεργάζεται στο συκώτι και μετά την εξάγει μέσω των νεφρών. Κατά μέσο όρο κάθε τσιγάρο περιέχει 1 με 2 mg νικοτίνης, ενώ το παθητικό κάπνισμα περιέχει ποσοστό νικοτίνης. Οπότε η συζήτηση έρχεται στο πόσο διάστημα παραμένει η νικοτίνη στον οργανισμό.
Για πόσο διάστημα παραμένει η νικοτίνη στον ανθρώπινο οργανισμό;
Συνήθως παραμένει για μικρό χρονικό διάστημα, μικρότερων των 24 ωρών. Ο οργανισμός αυτοκαθαρίζεται από το μεγαλύτερο μέρος της νικοτίνης μέσα σε 48 ώρες από το τελευταίο τσιγάρο. Μια σειρά παθολογικών και άλλων παραγόντων ενδέχεται να επηρεάσουν τη γρήγορη αφαίρεση της νικοτίνης από τον οργανισμό.
Πώς μπορεί να καθαρίσει γρήγορα ο οργανισμός από τη νικοτίνη;
Η νικοτίνη όπως όλες οι ουσίες που εισέρχονται στον οργανισμό έτσι και η νικοτίνη πρέπει να μεταβολιστεί για να βγει από τον οργανισμό. Με υποβοήθηση ο μεταβολισμός μπορεί να επιταχυνθεί ώστε να καθαρίσει γρήγορα τη νικοτίνη και την κοτινίνη από το σύστημα. Η άσκηση είναι ένας πολύ καλός τρόπο να αυξηθούν οι καρδιακοί παλμοί και ο μεταβολισμός. Επίσης, η νικοτίνη είναι υδατοδιαλυτή οπότε πίνοντας αρκετό νερό θα βοηθήσει να εξωθηθεί από το σύστημα. Συστήνεται η κατάποση 8-10 ποτηριών νερού την ημέρα για να απαλλαγεί ο ανθρώπινος οργανισμός με φυσικό τρόπο από τις τοξίνες. Η νικοτίνη καταστρέφει τη βιταμίνη C. Με τη βοήθεια συμπληρωμάτων βιταμίνης C αυξάνεται ο μεταβολισμός του σώματος και ανακτάται αυτό το πολύτιμο συστατικό. Η βιταμίνη C είναι πολύ καλό αντιοξειδωτικό που βοηθά να μεταβολιστούν τα φάρμακα στον οργανισμό.
Περισσότερες πληροφορίες για τη νικοτίνη
Η νικοτίνη επεξεργάζεται από το συκώτι. Το συκώτι παράγει μία χημική ουσία που ονομάζεται Cytochrome P450. Ο οργανισμός από μόνος του θα προσπαθήσει να απαλλαγεί από τη νικοτίνη γιατί γνωρίζει ότι είναι τοξική. Αυτό όμως εξαρτάται από δύο παράγοντες: α) το ποσοστό πρόσληψης νικοτίνης, και β) το διάστημα χρήσης προϊόντων νικοτίνης.
Τεστ για ανίχνευση νικοτίνης στον οργανισμό
Εξέταση αίματος: Η εξέταση δείχνει ότι η νικοτίνη είναι ανιχνεύσιμη για ένα διάστημα 1 με 3 ημέρες. Η πιο συχνή εξέταση γίνεται για κοτινίνη αντί για νικοτίνη, καθώς η κοτινίνη είναι ανιχνεύσιμη στο σύστημα έως και 10 ημέρες αφότου αφαιρεθεί η νικοτίνη από τον οργανισμό. Παρόλα αυτά, είναι δυνατόν να ανιχνευθούν λάθος δεδομένα για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, φαγητά που περιέχουν μια χημική ουσία που ονομάζεται θειοκυανικό οξύ που βρίσκεται στα λάχανα, αμύγδαλα, τη μουστάρδα και τα μπρόκολα. Επίσης, μπορεί να ανιχνευθεί σε εργαζόμενους σε διυλιστήρια με υψηλά επίπεδα θειοκυανικού οξέος αλλά και στην περίπτωση λήψης αμφεταμινών ως ιατρικό σκεύασμα.
Ανάλυση ούρων: όταν το κάπνισμα είναι περιστασιακό ή γίνεται περιορισμένη λήψη νικοτίνης, τότε φεύγει από τον οργανισμό σε 3 με 4 μέρες. Για τους τακτικούς καπνιστές μπορεί να απαιτηθούν 1-2 εβδομάδες. Για μακροχρόνιους και εντατικούς καπνιστές μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από 20 μέρες για να γίνει μια καθαρή ανάλυση ούρων.
Ανάλυση σάλιου: θεωρείται από τα πιο ακριβή τεστ νικοτίνης. Μπορεί να ανιχνεύσει επίπεδα νικοτίνης από 0-2,000 ng/ml. Αν τα επίπεδα είναι χαμηλότερα, τότε ανιχνεύονται από την ανάλυση ούρων. Το τεστ σάλιου εξετάζει τα επίπεδα κοτινίνης εφόσον η νικοτίνη μπορεί να ανιχνευθεί στο σάλιο μέχρι και 10 ώρες ενώ η κοτινίνη ανιχνεύεται από 2 έως 4 μέρες.
Ανάλυση τριχών: είναι ένα ακριβό τεστ και άρα δε χρησιμοποιείται συχνά. Ανιχνεύει την πρόσληψη νικοτίνης στους θύλακες της τρίχας κατά τους τελευταίους 3 μήνες αλλά μπορεί να επεκταθεί μέχρι και για 1 έτος. Ι τρίχες αφαιρούνται από το κεφάλι και εξετάζονται στο εργαστήριο. Αν το κεφάλι δεν έχει τρίχες τότε αφαιρούνται τρίχες από άλλα μέρη του σώματος.
Πόσο καιρό χρειάζεται για να σταματήσει το κάπνισμα;
Κατά μέσο όρο χρειάζεται 12 εβδομάδες, δηλαδή 3 μήνες, για τους αισθητήρες της νικοτίνης στον εγκέφαλο ώστε να ‘απενεργοποιηθούν’. Συνεπώς, χρειάζεται να γνωρίζει ο καπνιστής ότι πρέπει να σχεδιάσει τη στρατηγική του και να προετοιμαστεί για προσπάθειες τουλάχιστον τριών μηνών για τη διακοπή του καπνίσματος. Εξαρτάται από τον άνθρωπο, σε ορισμένους σταματά η επιθυμία για νικοτίνη νωρίτερα, σε άλλους πολύ αργότερα.
Πόσο διάστημα χρειάζονται τα πνευμόνια για να γιατρευτούν μετά τη διακοπή του καπνίσματος;
Μετά τη διακοπή του καπνίσματος, μπορεί να αισθάνονται τα πνευμόνια περισσότερο καθαρά και να αναπνέει ο καπνιστής πιο εύκολα. Για τους περισσότερους καπνιστές τα συμπτώματα κρατούν έως και δύο εβδομάδες μετά το σταμάτημα του καπνίσματος. Γενικά είναι πολύ μακρά διαδικασία που φθάνει έως και τους 9 μήνες. Πάντως, η έναρξη της θεραπείας των πνευμόνων τοποθετείται στον 1 μήνα μετά τη διακοπή.
Πόσο καιρό χρειάζεται για να μειωθεί η επιθυμία του καπνίσματος;
Συνήθως μετριάζεται η επιθυμία για ένα τσιγάρο μέσα σε λίγες μέρες. Για ορισμένους καπνιστές μπορεί να εξαφανιστεί από 2 έως 4 εβδομάδες. Κατά μέσο όρο παίρνει περίπου 12 εβδομάδες (3 μήνες).
Πώς μένει κάποιος μακριά από το τσιγάρο;
Βρείτε μια λίστα με μια σειρά λόγους που θα σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε:
α) Έχει κάπου σημειωμένους τους λόγους που τον οδήγησαν να κόψει το κάπνισμα αλλά και συνεχίζει να μεγαλώνει τη λίστα με περισσότερους λόγους μέσα από την εμπειρία της διακοπής.
β) Υπολογίζει σε τακτά διαστήματα πόσα χρήματα έχει γλιτώσει από την αγορά των τσιγάρων.
γ) Αποφεύγει να συγχρωτίζεται πολύ με καπνιστές.
δ) Εκτιμά το χρόνο που πέρασε κάνοντας το μεγάλο βήμα λόγος που πρέπει να τον κάνει περήφανο για το κατόρθωμά του.
ε) Αποφεύγει τα ποτά που έχει συσχετίσει με το κάπνισμα, π.χ. αλκοόλ ή καφές.
στ) Ακόμα και αν ξαναδοκιμάσει να καπνίσει, επιμένει στον σκοπό του και δεν πέφτει σε απογοήτευση.
Θα πάρω κιλά αν σταματήσω το κάπνισμα;
Υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο αλλά δεν πρέπει να οδηγεί σε απογοήτευση. Λίγα κιλά δε μπορούν να συγκριθούν με το πλεονέκτημα της καλύτερης υγείας και των καθαρών πνευμόνων και οργάνων. Θα πρέπει να αποφεύγεται η έναρξη της δίαιτας κατά το διάστημα της διακοπής γιατί μπορεί να προκαλέσει επιθυμία για κάπνισμα, εκτός αν το έχει συμβουλεύσει ο ιατρός. Τα μικρογεύματα πρέπει να είναι υγιεινά και χαμηλών λιπαρών. Θα πρέπει να αυξηθεί η δραστηριότητα ώστε να αυξηθεί η καύση των θερμίδων.
Μήπως είναι καλύτερα τα τσιγάρα με λιγότερη πίσσα;
Δεν υπάρχουν ασφαλή τσιγάρα για κάπνισμα. Η πίσσα είναι μόνο ένα από τις 4.000 άλλες τοξικές ουσίες που περιέχονται στα τσιγάρα. Η πίσσα λειτουργεί ως συγκολλητικός παράγοντας, δένοντας τις υπόλοιπες τοξικές ουσίες μαζί και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες αιτίες καρκίνου των πνευμόνων. Επίσης, όσο λιγότερη πίσσα εισπνέει ο καπνιστής τόσο μικρότερες πιθανότητες έχει να ασθενήσει από κάποια αιτία. Σε ορισμένες χώρες έχουν απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες οι όροι ‘λιγότερη πίσσα’, ‘ελαφρά τσιγάρα’ και ‘πολύ ελαφριά’ λόγω των διαφορών μεταξύ αυτών και του κανονικού τσιγάρου που εστιάζουν μόνο στο φίλτρο που χρησιμοποιεί μικροσκοπικές τρύπες για εισαγωγή αέρα. Όσο πιο ‘ελαφρύ’ είναι το τσιγάρο τόσο περισσότερες οπές υπάρχουν στο φίλτρο εισαγωγής του αέρα που λεπταίνει και κρυώνει τον καπνό. Σύμφωνα με έρευνες, οι καπνιστές των ‘απαλών’ τσιγάρων μπορεί να εισπνεύσουν τόση πίσσα και νικοτίνη όσο οι καπνιστές των κανονικών τσιγάρων. Καθώς επίσης χρησιμοποιείται το ίδιο μείγμα καπνού, ο καπνιστής δέχεται την ίδια ποσότητα ουσιών που προκαλούν καρκίνο.
Συστήνεται η στροφή στο ηλεκτρονικό τσιγάρο που υποβοηθά τον οργανισμό στην προσπάθειά του να απεξαρτηθεί από το κάπνισμα και τη νικοτίνη.